Hoe “bewerk ” ik een uurwerkje zodanig, dat een etmaal geen 24 uur maar 23 uur 56 minuten en 4.1 seconden duurt? ( De lengte van een “sterrendag”)
Met de kwartsklokjes, die je nu voor bijna niets kunt krijgen valt qua ganginstelling niets te beginnen. Zo’n kwartskristalletje laat zich namelijk niet verleiden tot sneller trillen.
Gelukkig bestond er in de jaren 70 een “hybride”
Uurwerkjes, nog wel met een onrust maar met een stukje electronica, dat zorgde voor de electromagnetische bekrachtiging van de onrustbeweging. De gangsnelheid wordt ingesteld door een klassieke variabele blokkade van de onrustveer. Doordat deze klokjes wel vijf keer per seconde tikken is de instellingsmogelijkheid veel breder dan bij een klassieke wekker.
Een gang naar de winkel van de Emmausgangers in Koudum leverde mij zo’n uurwerkje op. De boodschap op de vreselijke aardewerken wijzerplaat ervan was duidelijk.
Er ging nogal wat tijd in zitten.
Mijn eerste poging met een oude wekker uit de jaren 50 resulteerde namelijk in chaos! De onrust ervan kon de taak om het uurwerk 3 minuten en 55,9 seconden per etmaal sneller te lopen niet aan. Toen kwam ik op de gedachte om de onrustveer in te korten, maar het inkorten van het onrustveertje verliep catastrofaal. Het “nulpunt” van de actie van de onrustveer was daardoor namelijk verschoven over een hoek van 60 graden en een poging om dat te herstellen liep uit op een beschadiging van het kwetsbare veertje, die niet meer te repareren was.
Op de foto: Op 5 uur: de klassieke wijzerplaat met radiumcijfers, op 2 uur: het electrische uurwerkje met daarop al de wijzers van de wekker. Verder, het klokje rond de diverse onderdelen van de nu gesloopte oude wekker.
Ik wil het aangepaste electrische uurwerkje in de kast van de oude wekker zetten.
Het afregelen gaat met de website van hemel.waarnemen.com waarop de locale sterrentijd kan worden achterhaald.
6-5-2013. Het uurwerkje is klaar.
Het is voor mij van groot nut bij de waarnemingen, want er wordt hier ook nog een ander klassiek voordeel van de oude wekker uitgebuit : De radiumcijfers ( ik heb echt wel opgepast ) lichten ’s nachts goed op en zijn uitstekend af te lezen. Er treedt geen verblinding op.
Dit is het geworden!